Adıyaman Deyip Geçmemeniz İçin Nedenler

Adıyaman, Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulunan 626.465 nüfusa sahip Türkiye’nin bir ilidir. Adıyaman tarihinin bilinen en eski yerleşim yerlerindendir. Adıyaman planlı mağarasında yapılan incelemelerde kent tarihinin milattan önce 40.000 yılına kadar uzandığı anlaşılır. Başkenti Samasata olan Komagene Krallığı egemenliğini milattan sonra 72’ye kadar sürdürmüş. Bu tarihten yöre Roma İmparatorluğunun eline geçmiş ve Adıyaman Roma İmparatorluğu’nun Suriye eyaletine 6. Lejyon olarak bağlanmıştır. Roma İmparatorluğunun 395 yılında batı ve doğu Roma olarak ayrılmasıyla  Adıyaman Doğu Roma İmparatorluğuna katılmıştır.

643 yılından itibaren o bölgeye İslam akımları başlamakla birlikte İslam hakimiyeti ancak 670 yılında Emevilerle kurulabilmiştir. 758 yılında ise 2. Abbas komutanlarından Mansur İbni Cemal’in hakimiyetine girer 926 yılına kadar Abbasi hakimiyetinde kalan şehirde bu tarihte Hamdaniler egemenliği başlar. 958 yılında yöre yeniden Bizansların eline geçer. 1114-1181 yılları arası yöreye Türk akımları olur. 1204-1298 yılları arasında Samsat yöresini Anadolu Selçukluları ele geçirir.  1230-1250 yıllarında Moğol saldırıları yaşanır. 1298’de yöre ve bölge Memlükler’in eline geçer. 1393 yılında Adıyaman bu kez de Timurlenk tarafından yağmalanır. Büyük bir iktisasızlığın olduğu  orta çağ boyunca Adıyaman; Bizans, Emevi, Abbasi, Anadolu Selçukluları ve Dulkadiroğulları arasında el değiştirmiştir ve nihayet Yavuz Sultan Selim’in İran seferi sırasında 1516 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı topraklarına katılan Adıyaman başlangıçta merkezi Samsatta bulunan bir sancakla Maraş Beyler Beyliğine bağlıyken tazminattan sonra bir kaza olarak Malatya’ya bağlanmıştır.

Cumhuriyetin kuruluşundan 1954 yılına kadar eski idari yapısı korunarak Malatya’ya bağlı kaza konumunda olan Adıyaman 1 Aralık 1954 tarihinde 6418 adlı kanunla Malatya’dan ayrılarak müstakil il haline gelmiştir. Adıyaman ismini menşei hakkında çeşitli rivayetler vardır. 1. Rivayete göre Perre şehrinde cereyan ettiği belirtilen bir olaya bağlanmaktadır. Farrin ya da Perre olarak bilinen şehirde puta tapan bir babanın 7oğlu babaları evde olmadığı bir gün bütün putları imha ederek Allah’ın Hz. İsa’nın söylediği gibi bir oğlu   olduğunu kabul ve ilan ederler. Putperes baba durumu öğrenince 7 oğlunu da öldürür. Babaları tarafından öldürülen 7 kardeşin anısına Farrin ve Perre birinde bir manastır yaptırılır. Bu olaydan ötürü de şehre Yediyaman adı verilir. Yediyaman zamanla Adıyaman olarak değişir. 2. Rivayete göre Adıyaman şehrinin ortasında yaptırılan surun kalesi olarak bilinen kaleye halk ‘‘Hınk-ı Mansur’’ isminin menşei hakkında 2 ayrı rivayet vardır. Kaynaklarda 7.yy’da buarya gelen Emevi komutanlarından Kays Kabilesine mensup Mansur Cavani İzafet de bu ismin verildiği rivayet edilmekte. Başka bir rivayete göre bu ismin Abbasi halifesi Ebu Cafer-el Mansur’un adından gelmektedir. Zamanla halk arasındaki telaffuzu şeklinden ismin değişmesinden dolayı Hüsnü Mansur olarak bu şehrin ismi değiştirilmiştir.

Adıyaman’da Görülmesi Gereken Yerler:

Perre Antik Kenti: Adıyaman’ın 5km kadar kuzeyindedir. Antik Perre şehrinin Erken Roma Dönemi ait Nekropol alanıdır. Pirin Koyu’nun yakınındaki kara dağın yamaçları üzerine yayılan bu Nekropol’de 208 adet kaya mezarı bulunmaktadır ve bu mezarlar kayalara oyularak yapılmıştır.

Gümüşkaya Mağaraları :Adıyaman ilinin 40km güneybatısında Göksu nehri kenarındaaynı adla anılan köyün batısında kayalardan oyma tünel şeklinde birbirleri ile bağlantılı çok sayıda mağaralar yer almaktadır. Tarihte konut olarak kullanılan bu mağaraların i.ö. 150 yılında yapıldığı tahmin edilmektedir.

Nemrut Dağı: Nemrut Dağı Adıyaman ilindeki Kahta ilçesi yakınlarında Ankar dağları civarında 2.150m yüksekliğinde bir dağdır. Toros Dağ silsilesinde bulunur. 1988 yılından beri milli parktır.

Arsemia Antik Kenti: Adıyaman’a 60 km mesafe ve Kahta çayının doğusunda eski Kahta Kalesinin hemen karşısında.

Cendere Körüsü: Adıyaman’da Cendere Çayı üzerinde yer alan ve dünyanın halen kullanılmakta olan en eski köprülerinden biri olarak anılan tarihi köprü Adıyaman’a 55km mesafe. Bugün Eskikle olarak bilinen bir antik yerleşim bölgesinde bulunmaktadır.